Te mau fa’aura’a ‘i roto ‘i te moana Initia-Pātifita : ‘e pe’e atu ‘o Moetai Brotherson ‘e ‘o Louis Mapou ‘i te peretiteni Emmanuel Macron ‘i roto ‘i tōna tere ‘i te fenua Pāpua

Publié le

'I roto 'i tāna mau pāhonora'a 'i te mau pāpa'i ve'a nō Taratoni, 'ua ha'apāpū te peretiteni Emmanuel Macron 'e 'āmui atu te peretiteni nō Taratoni, Louis Mapou 'e tae noa atu 'i te peretiteni nō Pōrīnetia Moetai Brotherson 'iana 'i roto 'i tōna tere 'i te fenua Pāpua. Parau teie puharahia 'e te ve'a Outremers360.

Piahia i te 25/07/2023 à 19:06 - Fa’arava’ihia i te 25/07/2023 à 19:06

'I roto 'i tāna mau pāhonora'a 'i te mau pāpa'i ve'a nō Taratoni, 'ua ha'apāpū te peretiteni Emmanuel Macron 'e 'āmui atu te peretiteni nō Taratoni, Louis Mapou 'e tae noa atu 'i te peretiteni nō Pōrīnetia Moetai Brotherson 'iana 'i roto 'i tōna tere 'i te fenua Pāpua. Parau teie puharahia 'e te ve'a Outremers360.

‘Ua ‘iriti te peretiteni Emmanuel Macron ‘i tāna ‘ōrero mā te faa’ite nā mua roa ‘i tōna fa’atura ‘i te raura’a ‘o te mau ‘ohipa, ‘e ‘ua titau ato’a ‘i nâ pupu ‘e piti ‘e ani nei te fa’ati’amāra’a ‘ia vai hau ‘i roto ‘i te mau ‘ōpuara’a tâ te Hau Nui ‘i feruri mai nō te mau fenua nō te aramoana. ‘E tāna ‘avei’a poritita, te fa’a’ohipa-roa-ra’a ‘i te mau rāve’a pāherura’a ‘e mā’imira’a nō roto mai anei ‘i te mau pū mai te IRD ‘aore te CIRAD.

« ‘E ‘āpe’e mai te mau peretiteni Mapou ‘e Brotherson ia’u » te reo teie ‘o Emmanuel Macron te tīa’ihia ra ‘i te fenua Pāpua ‘e ‘i Vanuatu muri noa mai ‘i tōna tere i fenua Tāratoni. Te fā: « fa’a’ite ‘e te vai ra te ‘ōpuara’a nō teie mau tuha’a fenua ». « Te vai ra te fa’atura, ‘e te vai ra te pūai ‘o te Hau Farani, ‘e te raura’a ‘o tāna mau rāve’a. Terā te Hau Nui, te mo’ehia ra paha teie tuha’a ‘i te tahi pae : te vai ra te parau ‘o te tāhō’ē ‘e te vai ra te tāpa’o ‘e fa’a’ite nei te raura’a ‘o te hō’ē ‘ohipa. Te pūai teie ‘o te mau fenua nō ‘Ōteania nā roto ‘i te fa’a’āura’a Indopacifique ».

« Ta’aē noa atu ‘i te mau rāve’a pārurura’a ‘i ni’a hō’ē fenua rahi, ‘ua riro te fa’a’āura’a « Indopacifique » ‘ei moiha’a nō te ‘aro ‘i te mau hau ‘e tāmata ra ‘i te tomo mai », ia au i te Peretiteni Hau Repupirita, ‘e maoti ato’a te tauturu nō roto mai ‘i te mau pupu ti’amā, ‘o tāna ‘i ha’apāpū fa’ahou ‘i te faufa’a ‘e ‘ia vai tā’amu noa ‘ia ‘ore te fifi ‘ia tupu. « Rave rahi mau rāve’a fa’ahemara’a, te vai ra te mau parau ‘āpī, fa’a’ohipahia ra ‘e te tahi pae ‘o te mau pūai. Tā’u noa ‘e parau ra, ‘a hi’o ‘i te mau ‘ohipa ‘e tupu ra. ‘Ia pūpū mai hō’ē hau ‘erā a’e te pūai ‘i te ō mā te parau mai ‘ia ‘outou ‘e te fa’atura nei rātou ‘ia ‘outou ‘e te au nei rātou ‘i te parau ‘o te ti’amāra’a, ‘a ara Hau roa atu, mai te mea ‘i pīha’i iho noa mai ‘ia ‘outou, ‘ua he’e hō’ē fa’aterera’a ‘ia rātou (…). Te parau ‘o te vai tā’amura’a ‘ia Farāni, tāpa’o nō te hau, te fa’atura, ‘i roto hō’ē tau ‘ārepurepura’a.

‘Ua tarēnahia hō’ē fārereira’a ‘i rotopū ‘i te peretiteni Brotherson ‘e te peretiteni Macron ‘i Taratoni ‘aita rā ‘i tupu, ‘i te ‘ōro’a fa’ati’amāra’a nō Vanuatu te reira ‘e tupu ai.

‘I roto ‘i te uiuira’a mana’o ‘a te mau papa’i ve’a ‘a TNTV, ua fa’aāra ‘o Moetai Brotherson ‘e ‘e ani ‘oia ‘i te tahi mau ha’amāramaramara’a hau ‘i te peretiteni Macron ‘i ni’a ‘i te fa’aāura’a « Indopacifique »: « Mai te tau ‘a fa’aārahia ai tōna parau ‘i New Delhi ‘i te matahiti 2018 ra ‘e te peretiteni Macron, ‘aita te ta’ata ‘i māramarama rahi roa ra ‘i te ‘ohipa ‘e vai ra ‘i roto. Nō te peu tumu anei, te fa’arava’ira’a faufaa anei. Te mea pāpū noa teie mahana, tō rātou hia’ai ‘e ha’apūai ‘i te mau rāve’a ‘a te nu’u ‘i roto ‘ia Patifita, mai tei fa’aārahia ‘e te fa’aterehau Sébastien Lecornu. Te parau nei mātou, ‘aita ‘e rava’i te mau ha’amāramaramara’a, mea nā’ō ato’a te parau ‘o te CEP ‘i te ha’amatara’a mai, ‘e ‘aita mātou ‘e hina’aro fa’ahou ra te reira. ‘E’ere teie ‘i te mana’o pāto’i ‘i te parau ‘o te « Indopacifique », tā mātou anira’a, ia ‘āmuihia mātou ‘i roto ‘i te mau tāu’ara’aparau ».

TNTV

Parau 'āpī hōpe'a

Activer le son Couper le son