Moetai Brotherson : « E ta’ata ti’amā vau, tā’amuhia i te repūpirita ‘e te fa’aterera’a hau manahune »

Publié le

Rurura'a mātāmua nō te tuatāpapa i te tāpura faufa'a a Pōrīnetia tei tupu i teie mahana maha iho nei. 'Ua vauvau poto mai te peretiteni nō Pōrīnetia i te mau 'ōpuara'a a tāna fa'aterera'a. 'Ua 'itehia ra i roto i teie rurura'a te tahi 'ume'umera'a mana'o i rotopū ia Moetai Brotherson 'e Antony Géros.

Piahia i te 22/09/2023 à 12:22 - Fa’arava’ihia i te 22/09/2023 à 12:22

Rurura'a mātāmua nō te tuatāpapa i te tāpura faufa'a a Pōrīnetia tei tupu i teie mahana maha iho nei. 'Ua vauvau poto mai te peretiteni nō Pōrīnetia i te mau 'ōpuara'a a tāna fa'aterera'a. 'Ua 'itehia ra i roto i teie rurura'a te tahi 'ume'umera'a mana'o i rotopū ia Moetai Brotherson 'e Antony Géros.

I roto i tāna ‘ōrerora’a i te rurura’a nō te ‘ōmuara’a i te puetau tūatapapara i te tāpura faufa’a a Pōrīnetia, ‘ua vauvau mai ‘o Moetai Brotherson i te mau rēni rahi o te mau ‘ōpuara’a i fērurihia mai e tāna fa’aterera’a, ‘aita rā i tātara hu’ahu’a mai.

Te mea pāpū, te hina’aro ra te peretiteni e hōro’a « hō’ē ‘avei’a ‘āpī » nō te fenua « na roto i te ‘ōperera’a i te ‘ohipa » nā te « feiā ‘āpī ». E fa’ata’a oia hō’ē tāpura faufa’a nō te reira nō te pāturu i te mau tāiete rapae i te pae « no te fa’a’apu, te fa’ari’ira’a manihini, te mau rāve’a numeri e te ito ‘āpī ».

« E tano e ia hi’o-fa’ahou-hia i te tahi mau tuha’a, fa’aiti i te ti’aturi i ni’a i te rāve’a nō te ara mai. ‘Eiaha noa nō te pāruru i te arutaimareva, ia riro ato’a ra ei moiha’a nō te fa’ahotu mā te ha’afāufa’a i te mau mea e ‘āua fa’a’ati nei ‘ia tātou. Te mahana, te mata’i, te moana terā te mau mea e nehenehe e fa’a’ohipa nō te mono i te mōrī e utahia mai nei nā te ara », i te reo ‘o Moetai Brotherson.

« te feiā ‘ārivihi, fa’aineinehia i ni’a i teie ‘ohipa, e manuia ai »

Te fāriu ato’a ra te mana’o ‘o Moetai Brotherson i ni’a i te « fa’atupura’a i te ‘ītorotene » māoti te mau pehu. Tītauhia te feiā ‘āravihi, fa’aineinehia i roto i teie tuha’a ‘ohipa, e manuia ai. Nō reira, mea ti’a ia fa’aho’i mai tā tātou mau tamari’i, ‘āravihi, e ha’a ra i te ara, mea ti’a roa. ‘Ua ha’apāpū ato’a ‘o Moetai Brotherson : « E tauturu te hau fenua i te mau taiete e ohipa i ni’a i te mau ito ‘āpī« .

‘Ua ho’i ato’a mai te peretiteni i ni’a i te mau ‘ōpuara’a e fa’atupu ra « i te mau uiuira’a » mai te ‘ōpuara’a’ Village Tahitien, ha’amatahia mai e te fa’aterera’a tahito, e te fa’a’ite mai ra « i te tahi mau paruparu ». Pū’oi mai ai nā ni’a i teie mana’o : « Ia nūmerahia, i te matahiti 2028, e roa’a-roa-hia i te fāito 42 miriā fa’a’ohipahia nō roto mai i te ‘āfata a te nūna’a ».

Hō’ē ā ato’a nō te mau heiva tū’aro nō Pātifita o te tupu i te matahiti 2027, i te fenua nei. ‘Ua fa’ata’a mai te peretiteni, « 36 miriā » nō te fa’atupu i teie farereira’a : « E tano anei i te fa’a’ohipa i terā faito moni ‘ia fa’aauhia i te fifi e orahia e tātou i teie mahana ? ‘E’ita roa atu ».

I te hi’ora’a a Moetai Brotherson mea ti’a ‘ia hi’o tāta’i-tahi-hia te mau ‘ōpuara’a, « e ara mai te mea e mara’a te mau ha’amāu’ara’a ». « E hi’o-fa’ahou-hia te huru tuhara’a o te tute, tano a’e », e pū’ohu atu ai : « e 5 matahiti teie i mua ‘ia mātou nō te ‘ohipa ».

29 nō tiūnu, fa’a’ore te tāpati farāni

Nā mua a’e iana, ‘o te peretiteni nō fare ‘āpo’ora’a rahi, Antony Géros, tei ti’a mai. ‘Ua vauvau mai i te mau i te mau tāpura ‘ōhipa e tuatapapahia. A tahi : ‘eiaha te 29 nō tiunu ‘ia ririo fa’ahou ei tāpati farāni, monohia e te mahana mātāmua nō tetepa, tāi’o mahana i fa’ati’amāhia te ‘ētārētia mā’ohi. I tāna Antony Géros hi’ora’a, te 29 nō tiunu, e « tāi’o mahana hevara’a », i te anetira’ahia ‘o Pōrīnetia e te fenua Farāni i te matahiti 1880, e oia ato’a nō te « ‘ōtōnōmī » o te fenua nei i te matahiti 1984.

I ni’a i teie tumu parau, ‘ua pāhono atu ‘o Moetai Brotherson ‘ia Antony Géros : « Te tūea ra te mana’o nō te ‘imira’a hō’ē tai’o mahana ‘ē atu. Eiaha ra te reira e haere mai e fa’atupu fa’ahou atu ā i te ‘āmahamahara’a ‘āpī(…). I roto i te ‘āpo’ora’a rahi te fa’a’otira’a hōpe’a e ravehia ai, terā ra, mea tano e ia fa’a’ā’anohia teie nei tuatapapara’a i te tōtaiete tīvira. »

I ni’a i te mau aura’a e te hau nui, i reira ato’a, ‘ua pāhono ti’a atu ‘o Moetai Brotherson ‘ia Antony Géros : « Mai te mā’itira’ahia vau, ‘ua nati au i te mau aura’a pūai e te hau nui. ‘Aita vau e ‘ite ra ‘iana mai te ‘enemi ra te huru. Te ‘ite nei au ‘iiana mai hō’ē ‘āpiti (…). E ta’ta ti’amā teie e ti’a atu nei i mua ‘ia ‘outou, i teie nei mahana, teie ra, tā’amuhia i te repūpirita ‘e te fa’aterera’a hau manahune ».

« Te reo o te tā’ato’ara’a o te nūna’a mā’ohi » i te hau ‘āmui

I rotopū i te mau ‘ōpuara’a i vauvauhia mai e te peretiteni nō te ‘āpo’ora’a rahi, te ha’amaura’a ia hō’ē tōmite e tī’a’au i te mau tumu parau e au i te « fa’ati’amāra’a », arata’ihia e nā peretiteni e piti, tō te ‘apo’ora’a rahi ‘e Pōrīnetia. I te mana’o ‘o Antony Géros : « rave’a terā ‘ia nehenehe ato’a i te ‘āpo’ora’a rahi ‘ia ‘āmui atu ‘i roto i te mau ‘aitauira’a ».

‘Ua fa’aara ato’a mai ‘o Antony Géros, e ravehia te mau patura’a ‘āpī nō te fa’ari’i i te mau rima tauturu a te mau mero ‘āpo’ora’a rahi, e « fa’a’āpi-roa-hia te tā’ato’ara’a » ‘o te mau patura’a tahito.

‘Ei pū’ohura’a, ‘ua ha’apāpū atu ‘o Moetai Brotherson, e reva atu ‘ona i teie farairē nō te ‘āmui ato’a atu i te rurura’a fa’anahohia e Joe Biden nā te mau ti’a fa’atere nō Pātifita, hou ‘a haere atu i te Hau ‘āmui nō te rurura’a a te tōmite 4. E ti’a ato’a atu te mau mero nō te Tāvini. Tōna ti’aturira’a, « ‘ia hō’ē rātou i mua i te hau ‘āmui, e ara i ni’a i te mau parau e fa’ahitihia ‘i ‘ō, mā te ha’amana’ora’a e, ‘e’ere te reo o hō’ē noa pae o te ta’ita’ihia atu, ia hōpoihia ra te reo ‘o te tā’ato’ara’a ‘o te nūna’a mā’ohi ».

TNTV

Parau 'āpī hōpe'a

Activer le son Couper le son